Địa danh Đông Thành xưa (nay là huyện Yên Thành) từ lâu đã được biết đến là một vùng đất cổ. Thời kỳ các triều đại Tiền Lê, Lý, Trần… nhiều cuộc di dân, khai hoang đã được đẩy mạnh, lập nên những hương ấp, xóm làng trù phú, hình thành nên những cánh đồng màu mỡ, phì nhiêu, đưa Yên Thành trở thành vựa lúa của vùng Bắc Trung Bộ.
Điểm nổi bật của Yên Thành là hệ thống di tích cổ, danh lam thắng cảnh nhiều và được bảo tồn, giữ gìn khá tốt, bởi vậy những năm gần đây thu hút được một lượng đáng kể du khách yêu thích du lịch văn hóa, sinh thái và tâm linh.
Nhiều di tích mang giá trị nghệ thuật kiến trúc cổ độc đáo như: Đền Đức Hoàng (ở xã Phúc Thành), Đình – Chùa Bảo Lâm (xã Hoa Thành), Đình Hậu (Bắc Thành), Đình Sừng (Lăng Thành), Đình Cả (Hoa Thành)… và một số di tích lịch sử có ý nghĩa giáo dục như: Khu lưu niệm Bác Hồ về thăm Vĩnh Thành, Nhà lưu niệm đồng chí Phan Đăng Lưu, Di tích Tràng Kè v.v…
Đến nay người dân Yên Thành vẫn giữ gìn được nhiều nét văn hóa truyền thống mang đậm sắc thái của cư dân vùng nông nghiệp lúa nước. Du khách có thể khám phá những nét văn hóa đặc sắc này trong những chuyến du lịch trải nghiệm ở các làng quê. Đến dự các đêm hát Tuồng cổ ở xã Xuân Thành, xã Vĩnh Thành, hát chèo ở Lăng Thành, nghe Dân ca Ví Giặm Xứ Nghệ ở các CLB của xã Phúc Thành, Đồng Thành hoặc tham gia các lễ hội dân gian truyền thống như: Lễ hội Đền Đức Hoàng, Lễ hội Đền – Chùa Gám, Lễ hội Đền Cả… và thưởng thức nhiều món ẩm thực dân dã: cá tràu nướng, lươn, cua đồng, ếch xào chuối, mật ong, bánh chưng, bánh xèo, bánh kê, gạo thảo dược, cam Xã Đoài v.v…
Đầu năm 2015, UBND huyện Yên Thành đã phối hợp với Ban quản trị Thiền phái Trúc Lâm Yên Tử tổ chức lễ đặt đá xây dựng Thiền viện Trúc Lâm Yên Thành tại núi Phượng Sơn (tức Rú Gám), trên cơ sở chùa Chí Linh – một ngôi chùa cổ lâu đời rất linh thiêng mà người dân địa phương quen gọi là Chùa
Gám. Đây là bước khởi đầu cho việc thực hiện Dự án xây dựng khu du lịch văn hóa tâm linh và sinh thái Rú Gám đã được UBND tỉnh phê duyệt quy hoạch chi tiết từ năm 2012 với quy mô 316ha và dự kiến tổng mức đầu tư gần 1.000 tỷ đồng bằng nguồn vốn xã hội hóa, được chia thành nhiều giai đoạn và thực hiện trong thời gian lâu dài.
Dự án Quần thể khu du lịch tâm linh Đền – Chùa Gám và Thiền viện Trúc Lâm Yên Thành gồm nhiều hạng mục, trong đó có 5 khu chức năng chính: Khu tâm linh – lễ hội, Khu di tích; Khu đền Bạch Y…, Khu nghĩa trang liệt sỹ, Khu nghỉ dưỡng sinh thái và dịch vụ tổng hợp. Ngoài ra bức tượng Đại Phật An Quốc với chiều cao 41m tọa vị trên đỉnh Rú Gám sẽ giúp cho khu quần thể tâm linh này thêm phần ý nghĩa và linh thiêng.
Sau 3 năm khởi công, đến nay một số hạng mục của dự án Quần thể khu du lịch tâm linh Đền – Chùa Gám và Thiền viện Trúc lâm Yên Thành đã được xây dựng. Dự kiến, khi hoàn thành, Thiền viện Trúc Lâm Yên Thành sẽ là trung tâm phật giáo lớn nhất Bắc Trung Bộ, là nơi lưu giữ nhiều thư tịch, văn hóa phật giáo đặc sắc và giá trị, phục vụ cho tất cả mọi người có nhu cầu tìm hiểu về đạo phật và nơi đây sẽ thu hút được đông đảo khách du lịch trong và ngoài nước đến tham quan.
Dự án trọng điểm thứ 2 là Khu du lịch sinh thái Hồ Vệ Vừng mới được UBND tỉnh phê duyệt quy hoạch. Đây là đập thủy lợi nằm giữa bốn bề núi rừng thơ mộng trải dài từ xã Quang Thành xuống Đồng Thành, tổng diện tích mặt nước lên đến 720ha, trữ lượng nước 20 triệu m3, là một trong những hồ thủy lợi có diện tích và trữ lượng nước lớn nhất Miền Bắc
Mặc dù việc khai thác du lịch ở Hồ Vệ Vừng mới mang tính tự phát và sơ khai, chưa được đầu tư hạ tầng, dịch vụ, nhưng những năm qua đây vẫn là địa điểm được nhiều người ưa thích. Anh Phan Trọng Lương – chủ cơ sở kinh doanh du lịch duy nhất đang hoạt động ở Hồ Vệ Vừng cho biết: “Tôi thầu khoán việc bảo
vệ và khai thác thủy sản Hồ Vệ Vừng từ nhiều năm nay. Phong cảnh Hồ Vệ Vừng rất đẹp nhưng trước đây còn ít người biết đến. Khoảng 5 – 6 năm trở lại đây, nhiều du khách ưa khám phá thiên nhiên tìm đến Hồ Vệ Vừng, nhận thấy nhu cầu của họ về dịch vụ ăn uống, giải khát, du thuyền ngắm cảnh nên tôi lập đề án kinh doanh thêm dịch vụ du lịch. Đến nay thì Hồ Vệ Vừng đã được nhiều người không chỉ trong tỉnh mà cả những người ở Hà Nội và một số tỉnh thành khác biết đến.
Cùng với hệ thống các di tích lịch sử, văn hóa, danh thắng khác như Đền Đức Hoàng, Nhà thờ – lèn đá Bảo Nham, Đền Cả, Rừng Lim, v.v… hai dự án Khu du lịch sinh thái Hồ Vệ Vừng và Quần thể khu du lịch tâm linh Đền – chùa Gám và Thiền viện Trúc Lâm Yên Thành sau khi hoàn thành sẽ tạo ra sự đột phá giúp Yên Thành thu hút và níu giữ chân
