Đó là chuyện về “nhà nông” - cựu chiến binh Phan Văn Hòa ở xã Vĩnh Thành, huyện Yên Thành, đã tự mình nghiên cứu, tạo ra một loại giống lúa tím - lúa thảo dược VH1. Nay ông lại “mày mò” dùng rơm, rạ của giống lúa tím ấy sản xuất ra loại trà thảo dược bước đầu thành công...
Sau nhiều năm nỗ lực nghiên cứu, bằng phương pháp chọn tạo giống mới, ông Phan Văn Hòa đã thành công với giống lúa thảo dược VH1 là giống lúa quý hiếm ở Việt Nam cho sản phẩm gạo có đặc tính thảo dược. Theo đánh giá của Trung tâm Kỹ thuật tiêu chuẩn đo lường chất lượng 1 (Tổng cục Tiêu chuẩn đo lường chất lượng): Gạo trồng từ giống lúa thảo dược VH1 giàu vi chất dinh dưỡng, vi lượng và các vitamin A, B (B1, B2, B6), Lipit, chất xơ, chất Omega chống ung thư, chống loãng xương, rất có lợi cho người thừa cân. Đặc điểm chính của giống lúa này là thân cây và hạt lúa màu tím Huế; lá lúa giai đoạn đầu màu tím, về sau chuyển sang màu xanh đậm... Với những lợi ích từ giống lúa này mang lại, hiện nay nhiều địa phương như Quảng Bình, Nghệ An, Hà Tĩnh, Ninh Bình, Nam Định, Thái Bình… đã trực tiếp đến Công ty trách nhiệm hữu hạn Vĩnh Hòa tìm hiểu, đặt mua giống đem về gieo trồng tại địa phương với tổng diện tích khoảng 1.000 ha.
Không chỉ gạo thảo dược có giá trị, mà trong năm 2014, ông Phan Văn Hòa còn sản xuất thử nghiệm thành công loại trà thảo dược được sản xuất, chế biến từ chính thân rơm, rạ của lúa thảo dược VH1. Từ đó ông vừa bao tiêu lúa VH1 cho nông dân, vừa mua luôn cả rơm, rạ của giống lúa này với giá 800.000 đồng/sào.
Ông Phan Văn Hòa bên bó lúa tím VH1.
Đến cơ sở sản xuất trà thảo dược của ông Phan Văn Hòa khi ông đang chỉ đạo công nhân đóng gói trà. Ông tâm sự: Năm 2013, khi ra thăm cánh đồng lúa tím VH1 đang vụ gặt ở xã Bảo Thành - Yên Thành, tôi vô tình ngắt cọng rạ lên thì thấy màu tím dính ở tay. Tôi nghĩ thân rạ và rơm chắc chắn phải còn chứa nhiều hàm lượng Omega…Làm sao phải tận dụng được hàm lượng quý đang dư thừa trên thân rạ VH1? Sau nhiều đêm trăn trở, tôi đã tìm ra hướng giải quyết, là mình có thể tận dụng rạ, rơm của lúa VH1 để sản xuất trà thảo dược. Tôi đã cắt cả bó lúa tím đưa ra Trung tâm Kỹ thuật tiêu chuẩn đo lường chất lượng 1 thử nghiệm. Kết quả thử nghiệm ngày 3/10/2013 thật bất ngờ: 5 đơn vị hàm lượng chính đều đạt cao; như Omega 6 đạt 22,0mg/100 gam, omega 9 đạt 68,4mg/100gam, sắt đạt 37,94mg/100gam, canxi 120mg/kg …Các hàm lượng này đủ tiêu chuẩn để sản xuất trà thảo dược”.
Ngay sau đó, ông Phan Văn Hòa đã gửi tờ trình cho Huyện ủy, UBND huyện Yên Thành về việc xin chủ trương xin thuê đất xây dựng Nhà máy chế biến trà túi lọc thảo dược. Sau khi nghiên cứu, xem xét, Huyện ủy Yên Thành đã nhất trí cho Công ty TNHH và KHCN Vĩnh Hòa của ông xây dựng sản xuất chế biến trà thảo dược. Ông Hòa bắt tay mời các chuyên gia vào sản xuất thử nghiệm trà, nguyên liệu lấy từ thân rơm, rạ lúa VH1, rồi đưa sản phẩm trà túi lọc thảo dược ra Viện Kiểm nghiệm an toàn vệ sinh thực phẩm Quốc gia (Bộ Y tế) để kiểm nghiệm. Kết quả kiểm nghiệm 6 hoạt chất, thì có 4 hoạt chất hàm lượng đạt chỉ tiêu VLAS, kết quả tốt để có thể chế biến sản phẩm trà lọc thảo dược. Ngày 26/5/2014, Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Xuân Đường đã thăm và làm việc với Công ty TNHH và KHCN Vĩnh Hòa. Ngày 4/6, có thông báo Kết luận số 259/TB/UBND của Chủ tịch UBND tỉnh giao Sở Y tế chủ trì, phối hợp với Sở Khoa học Công nghệ hướng dẫn Công ty TNHH và CNKH Vĩnh Hòa tiến hành làm các thủ tục cần thiết đúng quy định hiện hành của Nhà nước trước khi tổ chức sản xuất “Trà thảo dược” từ nguyên liệu chính là thân cây lúa tím.
Ông Phan Văn Hòa lấy bao trà lọc thảo dược được đóng gói trông khá bắt mắt, phía trong bao lọc nhỏ được làm hình thức như trà “Líp - tông”, pha mời khách. Cảm nhận là uống vào có vị thơm, ngon không thua kém các loại trà đắt tiền trên thị trường. Ông Hòa cho biết thêm: “Theo như các kết quả kiểm nghiệm thì trà túi lọc thảo dược với các chất Vitamin, canxi, sắt, đặc biệt với omega 3, omega 6, omega 9 … có tác dụng hỗ trợ chữa các loại bệnh, ung thư, loãng xương, các bệnh về đường huyết và tim mạch, bổ máu, bồi dưỡng sức khỏe”.
Hiện nay dây chuyền sản xuất trà túi lọc thảo dược của ông Phan Văn Hoà đang tiếp tục được hoàn thiện, Công ty Vĩnh Hòa cũng đang làm các thủ tục cần thiết để đưa trà thảo dược ra thị trường. Trong năm 2015, Công ty sẽ tổ chức thu mua thân cây lúa tím (rơm, rạ) cho một số diện tích lúa tím VH1 ở địa bàn Yên Thành. Như thế, giống lúa màu tím VH1 đưa vào sản xuất đã cho thu nhập cao 1,6 lần so với các loại giống lúa khác, nay cộng với tiền bán rơm, rạ 800.000 đ/sào/vụ, người nông dân sẽ có thêm khoản thu nhập trên đơn vị diện tích…